Mineral Çeşitleri Nelerdir?
21 Temmuz 2024

Mineral Çeşitleri Nelerdir?

Mineral Çeşitleri

Mineraller, doğal olarak oluşan, kendine has fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip, kristal yapıdaki inorganik elementler ve bileşiklerden meydana gelen katı maddelerdir. Günümüzde gelişen teknoloji sayesinde laboratuvar ortamında yapay olarak da üretilebilmektedirler. Bu yapay mineraller de doğal olanlar gibi kristal iç yapıya sahiptir. Doğal ve yapay mineral çeşitleri, katalizör, iyon değiştirici, hammadde, izolasyon malzemesi, kimyasal ve fiziksel olarak dayanıklılık verici malzeme şeklinde demir çelik, inşaat, seramik ve kimya gibi sektörlerde kullanılmaktadır.

Mineral çeşitlerinin bir kısmı bazı meslek hastalıklarına yol açtığından, günlük yaşamda insan sağlığını tehdit eden unsurlar haline gelmiştir. Minerallerin patojenik kimyasal ve fiziksel özellikleri bu durumun nedenidir. Lifsi yapıda olan asbest ve zeolit formundaki tremolit mineralleri insanlarda akciğer zarı kanserine neden olabilirken, kimyasal içeriğinde arsenik (As) adlı toksik element bulunan mineraller nedeniyle kirlenen sular, insanlarda cilt hastalıklarına ve böbrek kanserine yol açabilir.

Amfibol Grubu Mineraller

Amfibol mineraller, monoklinik ve ortorombik olarak iki seriden meydana gelir. Ortorombik seri mineral çeşitleri antofilit, ferrogedrit ve holmguisttir. Monoklinik seri mineral çeşitleri ise aktinolit, tremolit, pargasit, hornblende, nebikit, glaukofon, riebikit, kumingtonit, rihterit ve grunerittir.

Amfibollerin genel formülü WO-1 X2 Y5 Z8 O22 (OH, F) 2'dir. Bileşenleri ise W = Na + 1, K + 1; X = Ca + 2, Na + 1, Mn + 2, Fe + 2, Mg + 2, Fe + 3; Y = Mn + 2, Fe + 2, Mg + 2, Fe + 3, Al + 3, Ti + 4; Z = Si + 4, Al + 3'tir. Bu mineraller genellikle uzun prizmatik, iğnemsi ve lifsi kristallerden meydana gelir. İğnemsi kristal yapıya sahip olan bazı amfibol mineraller insan sağlığına zararlı olabilir. Asbest olarak tanımlanan lifsi kristal yapıya sahip amfibol minerallerden bazıları şunlardır:

  • Amosit (Lifsi Grunerit): Bu minerale aynı zamanda kahverengi asbest denir. Fe7Si8O22(OH)2 formülü ile gösterilir. Kullanım alanı, ateşe dayanıklı ürünlerin yalıtım özelliğini sağlamaktır.
  • Krokidolit (Lifsi Riebekit): Bu, mavi asbest olarak bilinen mineral türüdür. Başka bir ismi de lifsi amfibol olan riebekittir. Na2Fe2+3Fe3+2Si8O22(OH)2 formülüne sahiptir. Çoğunlukla yumuşak kırılgan lifler şeklinde bulunur. Bazıları da düz ve daha dayanıklı olan liflerden meydana gelir.
  • Diğer Amfiboller: Tremolit, antofillit ve aktinolit minerallerinin endüstride kullanımı daha azdır. Bu mineraller asbest yerine asbest şekilli olarak tanımlanır.

Serpantin Grubu Mineraller

Serpantin mineralleri kahverengi ve yeşil renktedir. Bunlar serpantin kayasında bulunur. Asbest, magnezyum hammaddesi ve süs taşı olarak kullanılırlar. Serpantinin lizadit, antigorit ve krizotil adlı üç polimorfu bulunmaktadır. Krizotil, aynı zamanda beyaz asbest olarak bilinir. Çoğu ülkede diğer asbest türlerine göre yaygın bir kullanım alanına sahiptir. Bu mineralin asbest tipi fren ve debriyaj balatalarında, yer karolarında, elektrik kutularında ve çeşitli contalarda kullanımı vardır. Ancak, birçok ülkede kanserojen madde olarak kabul edilmiş ve kullanımı yasaklanmıştır.

Zehirli Elementler İçeren Mineral Çeşitleri

Bazı mineral çeşitlerinin bileşiminde bulunan zehirli elementler insan sağlığına oldukça zararlıdır. Tespit edilen akut zehirlenmelerde talyum, kurşun, arsenik ve cıva gibi elementler bu tür minerallerin içinde bulunur. Özellikle pirit, zinober, fluorit ve galen mineralleri bu zehirli mineraller arasında yer alır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Mineral Cam Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Mineral Cam Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Mineral Eksikliği Zararları

Mineral Eksikliği Zararları

Elmas Bakır Granit Mineral Midir?

Elmas Bakır Granit Mineral Midir?

Minerallerin Önemi Nelerdir?

Minerallerin Önemi Nelerdir?

Kayaçlar ve Mineraller Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Kayaçlar ve Mineraller Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?